“Bộ Ba Xuất Chúng” và niềm đau chôn giấu với NXB Alpha Books

17 Feb

CLICK VÀO ĐÂY ĐỂ MUA SÁCH Ở TIKI (Giảm giá 30%)CLICK VÀO ĐÂY ĐỂ MUA SÁCH Ở TIKI (Giảm giá 30%)

Định không bao giờ nhắc đến quyển sách này nữa nhưng có lẽ nên đối mặt với nỗi đau một lần để quên tiệt nó đi còn hơn là cứ giữ trong lòng.

Quyển sách này tôi dịch trước khi sang Đức với một cái giá rẻ như bèo (vì từ đầu đã không có ý định dịch vì tiền). Sau khi hoàn thành và gửi lại cho NXB Alpha Books ở Hà Nội, tôi vui mừng khi được phòng nghiệm thu của NXB đánh giá là “chất lượng dịch tốt, văn phong mạch lạc và rõ nghĩa” (chuyện!)

Chờ mãi không thấy tiền dịch đâu trong khi ngày đi Đức đã gần kề. Hối thúc mãi thì cuối cùng tôi cũng được phía Hà Nội chuyển khoản cho một số tiền bất ngờ ngoài dự đoán. Không biết tính kiểu gì mà không giống hợp đồng gì cả, không được thưởng 5% nhờ gửi sớm 3 tuần, cũng chẳng thấy khoản phạt 1% trên mỗi ngày trễ hạn thanh toán của NXB, và chi phí dịch cũng không khớp với tổng số trang tôi đã gửi.

Email hỏi thì mới được trả lời rằng, đừng nói đến tiền thưởng, lẽ ra sếp và phòng kế toán còn đòi trừ bớt tiền dịch của tôi 20% do bản dịch … chưa đạt yêu cầu. Cụ thể, có nhiều chỗ tối nghĩa và hành văn khó hiểu (?). Thật muối mặt!

Sau đó NXB gửi cho tôi xem bản đã chỉnh sửa với tracking gạch đỏ chằng chịt hết cả vài trăm trang quyển sách. Nhục không biết giấu mặt vào đâu. Nhưng tôi cũng cố gắng đọc và phân tích để xem tại sao văn chương mình tệ đến mức như vậy. Bởi quyển sách này thuộc dạng siêu đơn giản và dễ hiểu, dễ dịch.

Và đây là một số ví dụ về lý do bản biên tập đỏ như máu:

– Giang: Nhưng sự thật không phải như vậy. => NXB: Song, đó không phải là sự thật.

– Giang: Thời bấy giờ, số người bỏ làng quê ra đô thị lên đến sáu vạn người mỗi năm. => NXB: Thời bấy giờ, mỗi năm có đến sáu vạn người bỏ làng quê lên đô thị.

– Giang: Họ đã làm như thế nào để giải quyết những vấn đề nảy sinh? => NXB: Họ đã giải quyết những vấn đề nảy sinh như thế nào?

Đa số là những chỗ được viết lại để câu văn mượt mà đẹp hơn như các ví dụ trên. Có một số chỗ thì được sửa lại khiến sai với nội dung bản gốc. Ví dụ:

– “Giáo sư ABC, người từng giảng dạy tại đại học Seoul đã nói ..” được sửa thành “Giáo sư ABC (đại học Seoul) đã nói”. Sửa như thế này làm sai ý nghĩa, vì giáo sư này hiện không còn dạy ở đại học Seoul nữa.

– Hay chợ Quốc Tế (tên một ngôi chợ ở Busan, có lý do để không chuyển ngữ là chợ Gukje) nhưng được sửa thành “Hội chợ quốc tế”.

– Tên sách gốc là “Những bậc thầy kinh doanh”, được sửa thành “Bộ ba xuất chúng” nghe cho hút khách. Nhưng thật ra, mâu thuẫn với lời tựa của tác giả vì vừa vào đề tác giả đã khẳng định những con người này không hề xuất chúng!

Và lý do lớn nhất để bản biên tập đỏ ngầu như vậy là vì nội dung bản gốc bị cắt đến chắc phải 1/3 hay ¼. Có lẽ là vì NXB muốn giảm bớt số trang, giảm bớt chi phí in ấn. Mấy bài thơ, bài hát chèn trong sách tôi dịch có tâm đến nỗi cung cấp đến 2-3 bản dịch khác nhau đã được vần, điệp cho êm tai cho NXB chọn (do 2 vợ chồng đều có máu văn nghệ nên gặp thơ là thi nhau dịch), nhưng đều bị cắt sạch.

Tệ nhất là vụ hợp tác giữa tôi với NXB Alpha Books trở thành một vụ bê bối trong đời. Cứ nghĩ đến là tủi, nhục, mất tự tin. Mất uy tín với một NXB là một bản án nghiệt ngã.

Nhưng nói gì thì nói, bất chấp tôi không phục cách chèn ép dịch giả của NXB Alpha Books, tôi lại có ấn tượng rất tốt với những quyển sách dịch của NXB này. Từng câu, từng chữ, từng dấu chấm dấu phẩy được trau chuốt chỉn chu đến hoàn hảo. Đó cũng là một cách thể hiện cái tâm đối với sách và sự tôn trọng đối với độc giả của NXB này. Mà tôi cho rằng đó là phẩm chất quan trọng nhất của một nhà kinh doanh sách. Tôi yêu sách nên tôi cũng yêu cái tâm đó!

Nói chung là nhẹ nhõm rồi! NXB có nhìn nhận tôi như thế nào cũng kệ!

—————————————————-

+++++ Sẵn đang nhẹ nhõm, xin post một bài hát với ca từ rất đẹp đã bị cắt mất. Đây là những ca từ trong bài hát “Đời thường”, một ca khúc trữ tình mà Chung Ju-yung thường hát thuở sinh thời. Cuộc đời vị chủ tịch sáng lập tập đoàn Hyundai này cũng giống như lời bài hát, bao ước mơ chất đầy trong tim nên ông mải miết chạy đến chẳng kịp ngoái đầu nhìn lại.

Xin đăng bản gốc dịch nghĩa sát rạt, và 2 bản dịch mẫu cho NXB chọn.

DỊCH SÁT NGHĨA

Khi đến với thế gian này, tôi không được lựa chọn việc được đến hay không
Nhưng trong trái tim này có rất nhiều điều ước mơ
Tôi đi tìm cái của riêng tôi, cái mà tôi chưa có trong tay
Tôi chạy đến độ không kịp ngoái đầu nhìn lại

Đến giờ nghĩ lại vẫn thấy như một giấc mơ
Biết bao nỗi hối hận cho một cuộc đời không thể sống lần thứ hai
Có nuối tiếc thời gian trôi qua thì cũng không quay trở lại được
Nên phải sống tốt những ngày còn lại.

TẠM DỊCH 1
Cuộc sống này nào do tôi chọn trước
Nhưng trong tim bao mơ ước đong đầy
Tôi đi tìm thứ chẳng nắm trong tay
Mải miết chạy, chẳng ngoái đầu nhìn lại

Ngẫm thấy đời như giấc mơ không tồn tại
Nuối tiếc cho cuộc sống chẳng thể quay đầu
Có hối hận, thời gian cũng có trở lại được đâu
Nên cứ sống tốt cho những ngày phía trước.

TẠM DỊCH 2
Được ban cho cuộc sống này
Với bao mơ ước chất đầy trong tim
Tìm đâu thứ của riêng mình
Chạy đua chẳng kịp ngoảnh nhìn phía sau

Nghĩ lại như giấc chiêm bao
Tiếc cho cuộc sống khi nào hồi sinh
Nhưng thời gian chẳng chuyển mình
Chi bằng sống tốt ngày xanh ta còn.

2 thoughts on ““Bộ Ba Xuất Chúng” và niềm đau chôn giấu với NXB Alpha Books

Comments are closed.